خلاصه سیاستی:
این نوع مقالات به عنوان ابزاری برای ارائه توصیههای سیاستی مبتنی بر شواهد به خوانندگان کمک میکنند تا سیاستهای دولت را تحلیل نموده یا سیاستهای بدیلی پیشنهاد دهند و در مورد آنها تصمیمات آگاهانه‌تری گرفته شود. هدف اصلی خلاصه سیاستی یا گزارش سیاستی فراهم کردن تحلیل یا توصیه متقن، مبتنی بر شواهد میدانی و بومی در مورد یک مساله مشخص برای مخاطب مشخص است. در دنیای سیاستگذاری، مخاطبان به اطلاعات دقیق و سریع نیاز دارند. به همین دلیل، گزارش‌ها و خلاصه‌های سیاستی به نحوی نوشته میشوند که خوانندگان از جمله سیاستگذاران و مدیران دولتی با دسترسی بهنگام به اطلاعات واقعی، تصمیم درست و موثری بگیرند. در این راستا به تمرکز بر یک مسئله مشخص، عملیاتی بودن راهکارها با توجه به شرایط زمانی و مکانی مسئله، ایجاز، و انسجام و روانی بالای متن بسیار تاکید میشود. خلاصه‌ها و گزارش‌های سیاستی معمولاً به ارائه خلاصهای مفید از اهمّ تحقیقات و نظریات علمی مربوطه، پیشنهاد گزینه‌های سیاستی ممکن، و گاهی استدلال در خصوص یک اقدام عملی خاص می‌پردازند. این نوع مقالات ممکن است هدف بی‌طرفی یا متقاعد کردن خوانندگان در جهت خاصی باشد. اگر نوشتن مقاله به قصد متقاعد کردن باشد، بدنه گزارش از زبان بی‌طرف استفاده میکند تا خواننده را در مورد فوریت یک مشکل فعلی و نیاز به اقدام متقاعد کند.
ساختار مقالات خلاصه سیاستی:
- ساختار خلاصه سياستي( گزارش سیاستی)
خلاصه/ گزارش سیاستی بسته به حوزه موضوعی، هدف و مخاطبان میتواند به روشهای مختلفی ساختاربندی گردد. به طور کلی خلاصه سیاستی کمحجم و در حد 2تا 10 صفحه است اما گزارش سیاستی تفصیلی و در حد 10 تا بیش از 100 صفحه حجم دارد. ساختار هر دو قالب بدین شکل پیشنهاد میشود- اما در صورت لزوم تغییرات در ساختار قابلبررسی است و در صورت موجه بودن، مانع ورود به فرآیند داوری نمیشود:
عنوان: عنوان مناسب گویای محتوای خلاصه/ گزارش سیاستی است. یک عنوان خوب به سرعت محتوا را به شکلی جذاب و به یادماندنی به ذهن منتقل میکند.
خلاصه مدیریتی (چکیده): برخی از مخاطبان شما زمان لازم برای خواندن کل گزارش را نخواهند داشت. بنابراین خلاصه اجرایی باید بتواند نکات کلیدی گزارش را در دو یا سه صفحه بیان کند. این بخش با هدف ارائه خلاصهای کوتاه از اهمیت مسئله، بیان مسئله، اینکه چرا سیاست فعلی نیاز به بازنگری دارد، راهکارهای سیاستی و خلاصهای از استدلالات در دفاع از راهکارها ارائه میشود. یک خلاصه اجرایی خوب:
- شرح مختصری از وضعیت و مسائل موجود ارائه دهید.
- چند مثال یا آمار قانع کننده ارائه دهید.
- یافتهها و توصیههای خود را برای اقدامات آینده فهرست کنید.
مقدمه یا بیان مسئله (مشتمل بر اهداف، ضرورت، تعریف مسئله سیاستی، پیشینه سیاستی...):
مقصود اصلی این بخش متقاعد کردن مخاطبان هدف، در مورد اهمیت موضوعی است که به آن پرداخته میشود. معمولاً این بخش شامل شرح مختصری از موضوع، اهداف، ضرورت، تعریف مسئله سیاستی، پیشینه سیاستی و مسیر سیاستی پیموده شده، مروری کوتاه بر تجارب قبلی و بیان روشنی از پیامدهای مثبت و منفی سیاستهای پیشنهادی است. حجم این بخش به شناخت مخاطب از موضوع و پیچیدگی آن بستگی دارد و موارد زیر را پوشش میدهد:
- سوال یا موضوع و چرایی اهمیت آن را توضیح دهید.
- هدف تحقیق را مشخص کنید (به عنوان مثال "این گزارش با هدف ارزیابی اثربخشی سیاست فعلی ... و توصیه ... پرداخته است").
- نمای کلی از نحوه ساختار گزارش ارائه دهید.
- هر گونه تعاریف مورد نیاز از اصطلاحات یا مفاهیم را ارائه دهید.
- محدوده مورد مطالعه را مشخص کنید (به عنوان مثال "در ایران")
- مشخص کنید که چه کسی گزارش را تهیه کرده است (نقشها و مشارکتهای اعضای گروه) و مخاطب مورد نظر چه کسانی هستند.
ادبیات علمی مربوطه: مشتمل بر اهم نظریات سیاستگذاری عمومی و نظریات علمی دیگر حوزهها ناظر بر مسئله و اینکه آن نظریات چگونه در فهم مسئله و راهکارهای آن اثرگذارند و تغییر ایجاد میکنند.
بدنه گزارش شامل تحلیل نقادانه و استدلالات: این بخش، بحثی در مورد سیاست فعلی در حال اجرا با تأکید بر نقاط قوت و محدودیتهای آن ارائه میدهد. تحلیل نقادانه جایی است که شما ادعای خود را مطرح میکنید. باید روشن شود که چه جنبههایی از سیاست فعلی نیاز به تغییر دارد. یک نمای کلی از سیاست مورد نقد و دلیل ناکافی بودن این سیاست را نشان دهید. به چگونگی دخالت ذینفعان مختلف در این موضوع بپردازید. تحلیل نقادانه معمولا طولانی‌ترین بخش خواهد بود، زیرا بخش عمده تحلیل شما در اینجا رخ میدهد. همچنین وسعت و تأثیر مسئله، مقیاس مسائل، اینکه چه کسی/چه چیزی تا چه میزان و از چه منظری تحت تأثیر قرار می گیرد، شواهد علمی، داده ها و/یا مدل سازی، تبیین ذینفعان یا گروه های ذینفع، تببین روندهای آماری، سیاستی، سیاسی یا تاریخی و پیامدهای آنها یا آیندهنگاری در مورد آنها، و احیاناً مطالعات موردی (موردکاوی) می توانند در این بخش مطرح شوند.
راهکارهای سیاستی (توصیههای سیاستی): یکی از ویژگی‌های گزارش سیاستی که محتوای آن را متفاوت از مقاله میکند این است که شامل توصیههایی است، به عنوان مثال برای تغییر قانون یا تأمین مالی یک برنامه. در واقع این بخش توصیه¬های شما برای تغییر است. با توجه به قیود اجرایی، سیاسی، سیاستی، اجتماعی و ... شناسایی شده در بخش تحلیل نقادانه، در این بخش راهکارهای سیاستی با جزئیات و تعیّن مناسب تشریح میشوند و جزئیات راهکار سیاستی پیشنهادی بایستی با استدلال به یافتههای قسمتهای قبل در پیوند باشد. این بخش همچنین نشان میدهد که چه نهادها یا اشخاصی نقش تدوین، تصویب، اجرا، نظارت و بازبینی توصیههای سیاستی را دارند و در صورت وجود، گامها و مراحل زمانی یا شروط و شرایط انتخاب یک راهکار به طوری که منجر به موفقیت بشود نیز ارائه میشود. این بخش میتواند دارای یک بیانیه پایانی کوتاه و منسجم است که پیام کلیدی را تکرار میکند.
فهرست مراجع
- تمام منابع استفاده شده، از جمله تمام شکلها، نقشهها و دادهها، باید به طور کامل ارجاع داده شوند.
- تمام منابعی را که برای نوشتن گزارش نهایی استفاده شدهاند، باید فهرست کنید.
- نظرات یا بازخورد ذینفعان به طور کامل ارجاع داده شود.
- نکاتی برای نویسندگان
- به سازماندهی مطالب دقت کنید: در نگارش خلاصه سیاستی از سبک هرم وارونه استفاده نمایید. بنابراین مهمترین پیام گزارش سیاستی در بند (پاراگراف) ابتدایی و کم اهمیتترین مطلب در بند آخر قرار دهید.
- حرفهای باشید، نه آکادمیک: مخاطبان خلاصه سیاستی علاقهای به روشهای تحقیق/تحلیل انجام شده برای تولید شواهد ندارند. آنها علاقه زیادی به دانستن دیدگاه نویسنده در مورد مشکل و راهحلهای بالقوه بر اساس شواهد جدید دارند. با این حال برای دفاع از توصیه سیاستی خود، مروری بر نظریات و آخرین تحقیقات نیز داشته باشید.
- هدف و تمرکز مشخصی داشته باشید: مسئلهای را که می‌خواهید به آن بپردازید، به وضوح تعریف کنید و ابعاد و مرزهای آن، زاویه پرداختن به آن، و سطح تحلیل و راهکار آن مشخص شود. همچنین خلاصه سیاستی باید مخاطب معینی را در نظر بگیرد و مشخص کند. این مخاطب میتواند فردی تصمیم گیرنده، گروهی ذینفوذ یا رسانه باشد. اینکه مخاطبان هدف در مورد این موضوع چه میدانند؟ چه اطلاعات جدیدی میتواند بینشی دقیقتر در مورد این موضوع ارائه دهد؟ خلاصه سیاستی باید به موضوع یا مشکل معیّن محدود گردد.
- موجز بنویسید: خلاصه سیاستی از زبانی گویا، ساده و آشنا برای مخاطب استفاده میکند. از به کار بردن بیش از حد اصطلاحات تخصصی و جملات طولانی اجتناب کنید. هنگامی که اصطلاحات تخصصی لازم است، آن را سریع و واضح توضیح دهید. باید این فرض را داشت که مخاطبان زمان زیادی برای خواندن متن ندارند، بنابراین خلاصه باید به وضوح با عناوین توصیفی قالببندی شود.
- تبلیغاتی بودن: خلاصه سیاستی باید از طریق داشتن طراحی حرفهای و خلاقانه، توجه مخاطبان بالقوه را به خود جلب کند. به این ترتیب لازم است نویسندگان برخی از ویژگیها همانند استفاده مناسب از رنگ، آرم، عکس، نمودار، مدل مفهومی، شعار، نقل قولهای مصور و غیره را در کارشان بگنجانند.
- رویکرد مبتنی بر شواهد داشته باشید: هدف یک خلاصه سیاستی متقاعد کردن است. بخش بزرگی از متقاعد کردن مخاطب، حمایت از ایدههای خود با استفاده از شواهد است. بنابراین راهکارها بایستی شواهدمحور باشند. همچنین از شواهد برای نشان دادن مشکلات در سیاستهای موجود استفاده نمایید.
- توصیه ها عملی و امکانپذیر باشد: خلاصه سیاستی ابزاری عملگرا است که متخصصان سیاستگذاری را هدف قرار میدهد. بنابراین توصیههایی را پیشنهاد کنید که برای مخاطب واقع بینانه به نظر میرسد و قیود اجرایی، مدیریتی، محدودیت منابع و بودجه، ابعاد سیاسی و ایدئولوژیک آن در پرتو تجربه گذشته همان بافتار و نیز تجربه دیگر کشورها مورد توجه واقع شده است. توضیح دهید که توصیههای سیاستی شما چگونه ممکن است عملی شود؟ کدام مناطق، صنایع، بخشها، نهادها یا اقشار جامعه تحت تأثیر قرار خواهند گرفت؟ پیوندی قوی میان توصیه های سیاستی ارائه شده با بدنه تحلیل (متن) ایجاد کنید.
محتوای آموزشی
